วิจัยใหม่ชี้ จุลินทรีย์ในลำไส้ อาจเป็น ‘ปากกาลดน้ำหนักธรรมชาติ’ ลดอยากหวาน

นักวิทยาศาสตร์อาจค้นพบวิธีควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและลดความอยากน้ำตาลได้เองตามธรรมชาติ ซึ่งทำงานคล้ายกับยาชื่อดังอย่าง Ozempic โดยงานวิจัยชิ้นใหม่ที่นำโดยทีมจากมหาวิทยาลัย Jiangnan ในจีน ชี้ว่ากุญแจสำคัญซ่อนอยู่ในจุลินทรีย์ในลำไส้และสารที่มันผลิตขึ้นมา (Metabolites) ระหว่างการย่อยอาหาร

ยา Ozempic ทำงานโดยเลียนแบบฮอร์โมนที่ชื่อว่า Glucagon-like peptide-1 (GLP-1) ซึ่งร่างกายเราผลิตขึ้นเองตามธรรมชาติเพื่อช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและทำให้เรารู้สึกอิ่ม แต่ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 การทำงานของ GLP-1 มักจะบกพร่อง ทีมนักวิจัยจึงพยายามหาวิธีให้ร่างกายผลิตฮอร์โมนนี้ได้มากขึ้นเอง โดยไม่ต้องพึ่งยา

จากการทดลองในหนู พวกเขาพบว่าจุลินทรีย์ชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า Bacteroides vulgatus มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่ง เมื่อนักวิจัยเพิ่มจำนวนจุลินทรีย์ชนิดนี้ในหนูที่เป็นเบาหวาน ปรากฏว่ามันสามารถกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมน GLP-1 ได้ ที่น่าสนใจไปกว่านั้นคือ มันยังไปกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมนอีกตัวที่ชื่อ FGF21 ซึ่งเกี่ยวข้องโดยตรงกับความอยากน้ำตาลอีกด้วย

กลไกที่ค้นพบคือ โปรตีนในลำไส้ที่ชื่อ Ffar4 เป็นตัวควบคุมปริมาณของจุลินทรีย์ B. vulgatus ถ้าโปรตีนนี้ทำงานผิดปกติ จำนวนจุลินทรีย์ก็จะลดลง ส่งผลให้การผลิตฮอร์โมน FGF21 ลดลงตามไปด้วย และนั่นทำให้ความอยากของหวานเพิ่มขึ้น ซึ่งสอดคล้องกับการวิเคราะห์เลือดในผู้ป่วยเบาหวาน 60 คน ที่พบว่าการกลายพันธุ์ของโปรตีน Ffar4 มีความเชื่อมโยงกับพฤติกรรมการติดหวาน ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดโรคเบาหวาน

เมื่อทีมนักวิจัยลองให้สารที่สกัดจากจุลินทรีย์ B. vulgatus กับหนูทดลอง ผลลัพธ์คือระดับ GLP-1 และ FGF21 เพิ่มสูงขึ้นพร้อมกัน ทำให้หนูสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีขึ้นและมีความอยากน้ำตาลลดลงอย่างเห็นได้ชัด

แม้ว่าการทดลองนี้ยังอยู่ในขั้นเริ่มต้นและต้องรอการยืนยันผลในมนุษย์ต่อไป แต่ผู้เขียนงานวิจัยซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร Nature Microbiology ก็อ้างว่านี่อาจเป็น "กลยุทธ์ใหม่ในการป้องกันโรคเบาหวาน" ได้ในอนาคต งานนี้ใครจะไปรู้ว่าการดูแลลำไส้ให้ดี อาจมีอะไรดี ๆ ซ่อนอยู่มากกว่าแค่เรื่องขับถ่ายก็ได้นะ