เอกชนลุยเอง! ส่งกล้องจิ๋ว Mauve ล่าดาวฤกษ์น่าอยู่ คัดกรองดาวอันตราย

บริษัท Startup สัญชาติอังกฤษ Blue Skies Space เตรียมสร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ ด้วยการส่งกล้องโทรทรรศน์อวกาศเชิงพาณิชย์ตัวแรกของโลกที่ชื่อว่า Mauve ขึ้นสู่วงโคจรกับภารกิจ Transporter-15 ของ SpaceX ในเดือนพฤศจิกายน 2025 นี้ โดยเจ้ากล้องขนาดเท่ากระเป๋าเดินทางใบเล็กนี้ มีเป้าหมายเพื่อช่วยนักดาราศาสตร์ ‘คัดกรอง’ ดาวฤกษ์ที่อาจมีดาวเคราะห์คล้ายโลกโคจรอยู่

ภารกิจหลักของ Mauve คือการเฝ้าสังเกตการณ์ ‘เปลวสุริยะ’ (Stellar Flares) หรือการปะทุของพลังงานรุนแรงจากดาวฤกษ์ต่าง ๆ ซึ่งคล้ายกับที่เกิดขึ้นบนดวงอาทิตย์ของเรา แต่ดาวฤกษ์หลายดวงนั้น ‘อารมณ์แปรปรวน’ กว่ามาก การปะทุที่รุนแรงและบ่อยครั้งอาจแผ่รังสีมหาศาลจน ‘เผาไหม้’ ทุกอย่างในบริเวณใกล้เคียง ทำให้สิ่งมีชีวิตไม่สามารถก่อกำเนิดได้ กล้อง Mauve จะใช้เครื่องมือที่เรียกว่า Ultraviolet Spectrometer (เครื่องวัดสเปกตรัมย่านอัลตราไวโอเลต) เพื่อตรวจจับพฤติกรรมเหล่านี้ และบอกได้ว่าดาวดวงไหน ‘ใจดี’ พอที่จะมีสภาพแวดล้อมให้ชีวิตอาศัยอยู่ได้

ที่น่าสนใจคือโมเดลธุรกิจของ Blue Skies Space ที่เข้ามาแก้ปัญหาคอขวดในวงการดาราศาสตร์ เพราะภารกิจสำรวจแสงอัลตราไวโอเลตจากดาวฤกษ์โดยเฉพาะนั้นสิ้นสุดไปตั้งแต่ปี 1996 แม้กล้องระดับตำนานอย่าง Hubble Space Telescope จะทำได้ แต่การขอใช้งานนั้นแข่งขันสูงยิ่งกว่าอะไรดี ทางบริษัทจึงสร้างกล้องต้นทุนต่ำอย่าง Mauve ขึ้นมา แล้วขายข้อมูลที่ได้ให้กับนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกในรูปแบบ Subscription รายปี เป็นการนำแนวคิด ‘สร้างเร็ว-ราคาถูก’ ที่นิยมในวงการดาวเทียมถ่ายภาพโลก มาปรับใช้กับการสำรวจอวกาศลึกเป็นครั้งแรก

แม้ Mauve จะเป็นภารกิจแรกที่ได้ขึ้นสู่อวกาศ แต่ Blue Skies Space ยังมีภารกิจที่ใหญ่กว่ารออยู่ในอนาคตคือ Twinkle ซึ่งจะทำหน้าที่สำรวจองค์ประกอบทางเคมีของดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะโดยตรง โดยข้อมูลจาก Mauve จะช่วยให้ภารกิจของ Twinkle ง่ายขึ้น เพราะเหมือนมีคนไปส่องหาเป้าหมายที่น่าสนใจไว้ให้ล่วงหน้าแล้ว และดูเหมือนว่าโมเดลนี้จะไปได้สวย เพราะมีมหาวิทยาลัยถึง 19 แห่งทั่วโลกยอมจ่ายเงินรอรับข้อมูลแล้ว

ดูเหมือนว่ายุคที่การสำรวจอวกาศลึกเป็นเรื่องของหน่วยงานรัฐเท่านั้นกำลังจะเปลี่ยนไป... ใครจะไปรู้ วันหนึ่งเราอาจจะต้องจ่ายค่า Subscription เพื่อดูดาวเคราะห์ดวงใหม่ก็เป็นได้