รายงานแฉ Meta ทำเงินแสนล้านบาทจากโฆษณาสแกมบน Facebook และ Instagram

มีเรื่องให้ต้องจับตากันอีกแล้ว เมื่อรายงานล่าสุดจาก Reuters เปิดโปงว่า Meta อาจกำลังทำเงินมหาศาลหลายพันล้านดอลลาร์ต่อปีจากโฆษณาหลอกลวงและสินค้าผิดกฎหมายบนแพลตฟอร์มในเครืออย่าง Facebook, Instagram และ WhatsApp ซึ่งจุดประเด็นคำถามขึ้นมาอีกครั้งว่าทำไมบริษัทยักษ์ใหญ่ถึงยังจัดการปัญหานี้ไม่ได้เสียที

เอกสารภายในที่ Reuters ได้มานั้นน่าตกใจไม่น้อย เพราะมีการประเมินว่าในปี 2024 โฆษณาหลอกลวงอาจสร้างรายได้ให้ Meta มากถึง 10% ของรายได้ทั้งหมด หรือคิดเป็นเงินประมาณ US$16,000 ล้าน (ราว 5.1 แสนล้านบาท) เลยทีเดียว โดยโฆษณาเหล่านี้ครอบคลุมตั้งแต่ "การหลอกลวงด้าน E-commerce และการลงทุน, คาสิโนออนไลน์ผิดกฎหมาย ไปจนถึงการขายผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ที่ถูกแบน" ที่น่าขนลุกไปกว่านั้นคือ นักวิจัยของ Meta เองยังประเมินว่าแอปฯ ของบริษัท "มีส่วนเกี่ยวข้องกับ 1 ใน 3 ของการหลอกลวงที่สำเร็จทั้งหมดในสหรัฐฯ"

รายงานยังชี้ให้เห็นอีกว่า บางครั้ง Meta กลับทำให้ทีมงานภายในของตัวเองทำงานต่อสู้กับโฆษณาเหล่านี้ได้ยากขึ้น แถมกระบวนการของบริษัทก็ยังเปิดช่องให้ผู้กระทำผิดซ้ำ ๆ กลับมาซื้อโฆษณาได้อีก ตัวอย่างเช่น ผู้ลงโฆษณารายย่อยที่ "โปรโมตการฉ้อโกงทางการเงิน" จะยังไม่ถูกบล็อกจนกว่าจะถูกแจ้งเตือน "อย่างน้อย 8 ครั้ง" แต่ที่พีคกว่าคือ Meta กลับผ่อนปรนกับ "ผู้ลงโฆษณารายใหญ่" ที่มีรายงานว่าได้รับอนุญาตให้ "สะสมความผิดได้มากกว่า 500 ครั้ง" โดยไม่ถูกลบออกจากแพลตฟอร์ม

ฟังดูแล้วอาจจะเหมือนปล่อยปละละเลยจนน่าตกใจ แต่รายงานของ Reuters ก็ชี้ให้เห็นว่าเรื่องนี้มีผลประโยชน์มหาศาลสำหรับ Meta เป็นเดิมพัน แค่แคมเปญโฆษณา 4 แคมเปญที่ถูกลบออกไปในปีนี้ ก็ทำให้บริษัทสูญเสียรายได้ไปถึง US$67 ล้าน (กว่า 2.1 พันล้านบาท) แล้ว มีข้อมูลว่าผู้บริหารภายในเคยถกเถียงกันอย่างหนักว่าจะควบคุมโฆษณาหลอกลวงอย่างไรไม่ให้กระทบกับกำไรของบริษัท ถึงขั้นที่ว่าครั้งหนึ่ง ผู้จัดการเคยได้รับคำสั่งว่า "อย่าทำการใด ๆ ที่อาจทำให้ Meta สูญเสียรายได้มากกว่า 0.15% ของรายได้รวมทั้งหมด"

แน่นอนว่า Meta ก็ออกมาตอบโต้รายงานดังกล่าว โดยโฆษก Andy Stone บอกกับ Reuters ว่าตัวเลขรายได้ 10% จากโฆษณาสแกมนั้นเป็น "การประเมินที่คร่าวและกว้างเกินไป" แต่ก็ไม่ได้ให้ตัวเลขอื่นมาแทน พร้อมกับชี้แจงว่า "ในช่วง 18 เดือนที่ผ่านมา เราลดรายงานจากผู้ใช้เกี่ยวกับโฆษณาหลอกลวงทั่วโลกได้ถึง 58% และในปี 2025 นี้ เราได้ลบเนื้อหาโฆษณาหลอกลวงไปแล้วกว่า 134 ล้านชิ้น" ก็คงต้องดูกันต่อไปว่าตัวเลขที่ลดลง กับรายได้ที่ยังเฟื่องฟู อะไรจะสะท้อนความจริงได้ดีกว่ากัน

*อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่ 29 ต.ค. 2025: US$1 = 32.38 บาท