ผู้เชี่ยวชาญเผย สุขภาพช่องปากและเบาหวานสัมพันธ์กันลึกซึ้งกว่าที่คิด

ลองจินตนาการว่าแค่อยากทานของโปรดให้มีความสุข แต่กลับต้องเจอกับอาการเจ็บเหงือก ปากแห้ง และเคี้ยวลำบาก นี่คือความจริงอันเจ็บปวดที่ผู้ป่วยเบาหวาน (Diabetes) หลายคนต้องเผชิญในชีวิตประจำวันโดยไม่รู้ตัว ปกติแล้วการดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้มักจะโฟกัสไปที่หัวใจ ไต ตา หรือเท้า จนลืมไปว่า "สุขภาพช่องปาก" นั้นมักถูกมองข้าม ทั้งที่ในความเป็นจริง มันมีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งและส่งผลกระทบต่อกันอย่างมหาศาล

Aylin Baysan ผู้เชี่ยวชาญจาก Queen Mary University of London ได้ออกมาเปิดเผยผ่าน The Conversation ถึงความเชื่อมโยงแบบ "Two-way connection" ที่น่าจับตามอง คือเบาหวานส่งผลต่อสุขภาพปาก และสุขภาพปากก็ส่งผลย้อนกลับไปที่การควบคุมเบาหวาน เมื่อระดับน้ำตาลในเลือดสูงค้างนานๆ จะทำลายหลอดเลือดและเส้นประสาท ทำให้แผลหายช้าและภูมิตก ซึ่งช่องปากที่มีทั้งเนื้อเยื่ออ่อนและแบคทีเรียจำนวนมากจึงกลายเป็นจุดเปราะบางที่สุด

ปัญหาคลาสสิกที่ตามมาคือ "ปากแห้ง" (Dry mouth) และโรคเหงือก (Gum disease) เมื่อน้ำลายซึ่งทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันตามธรรมชาติลดลง ความเป็นกรดในปากจะสูงขึ้น นำไปสู่ฟันผุและการติดเชื้อได้ง่าย งานวิจัยชี้ชัดว่าคนเป็นเบาหวานเสี่ยงต่อโรคเหงือกสูง และเมื่อเหงือกอักเสบ ร่างกายก็จะควบคุมระดับน้ำตาลได้ยากขึ้น กลายเป็นวงจรอุบาทว์ (Vicious cycle) ที่วนเวียนทำลายสุขภาพ

ท้ายที่สุด การดูแลสุขภาพช่องปากสำหรับผู้ป่วยเบาหวานจึงไม่ใช่แค่เรื่องของการมีรอยยิ้มสวยแบบ Hollywood smile แต่คือการรักษาสุขภาพองค์รวม การรักษาระดับน้ำตาลควบคู่ไปกับการดูแลความสะอาดในช่องปาก และพบทันตแพทย์สม่ำเสมอ คือกุญแจสำคัญที่จะช่วยตัดวงจรนี้ ใครที่มีคนใกล้ตัวเป็นเบาหวาน อาจต้องสะกิดเตือนให้หันมาใส่ใจเรื่องฟันกันหน่อย ก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินแก้ครับ