ผลวิจัยชี้ AI Chatbot โน้มน้าวใจผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งได้ดีกว่าโฆษณาหาเสียง

ความกังวลเรื่อง AI แทรกแซงการเลือกตั้งไม่ใช่เรื่องเล่นๆ อีกต่อไป เมื่อผลวิจัยล่าสุดจาก David Rand และทีมงานแห่ง Massachusetts Institute of Technology (MIT) ที่ตีพิมพ์ใน Nature พบว่า AI Chatbot มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจของผู้มีสิทธิเลือกตั้ง "มากกว่า" สื่อรณรงค์แบบเดิมๆ อย่างป้ายหาเสียงหรือโฆษณาทางทีวีเสียอีก แถมยังทำหน้าที่โน้มน้าวได้เนียนกริบเทียบเท่านักรณรงค์ทางการเมืองมืออาชีพเลยทีเดียว

จากการทดสอบกับกลุ่มตัวอย่างในการเลือกตั้งทั้งสหรัฐฯ (Trump vs Harris) แคนาดา และโปแลนด์ พบว่าหลังจากคุยกับ AI เพียงสั้นๆ ผ่านบทสนทนาโต้ตอบประมาณ 6 นาที ทัศนคติที่มีต่อผู้สมัคร—ซึ่งปกติเป็นสิ่งที่เปลี่ยนยากมาก กลับขยับเปลี่ยนไปได้เฉลี่ย 2.9 คะแนน ยิ่งถ้าเป็นประเด็นนโยบายเฉพาะทางอย่างกฎหมายสารไซเคเดลิก (Psychedelics) AI สามารถดันกราฟความเห็นให้เปลี่ยนไปได้ถึง 10 คะแนน ทิ้งห่างวิดีโอโฆษณาที่ทำได้แค่ 4.5 คะแนนแบบไม่เห็นฝุ่น ตรงนี้สะท้อนให้เห็นว่าพลังการสื่อสารของ AI นั้นทรงประสิทธิภาพจนน่าตกใจ

แต่จุดที่น่าสนใจจนต้องขีดเส้นใต้คือ "วิธีการ" ที่ AI ใช้โน้มน้าวใจ ผลการศึกษาพบว่า AI ไม่ได้ใช้ลูกเล่นจิตวิทยาหรือการปรับแต่งคำพูดให้เข้ากับบุคคล (Personalization) ตามข้อมูลลับที่หลายคนกลัว แต่มันชนะใจคนด้วย "ข้อมูลและข้อเท็จจริง" (Factual Arguments) ล้วนๆ ซึ่ง Sacha Altay จาก University of Zurich มองว่าเป็นข่าวดีของระบอบประชาธิปไตย เพราะนั่นแปลว่ามนุษย์เรายังแพ้ทางเหตุผลและข้อมูลที่ถูกต้อง มากกว่าการถูกปั่นหัวด้วยเทคนิคการตลาด

แม้ Claes de Vreese จาก University of Amsterdam จะเตือนว่าการทดลองในห้องแล็บอาจต่างจากบริบทโลกความจริง แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่า AI ได้แทรกซึมเข้าสู่คูหาเลือกตั้งเรียบร้อยแล้ว โดยผลสำรวจในเนเธอร์แลนด์ชี้ว่า 1 ใน 10 ของผู้มีสิทธิเลือกตั้งเตรียมปรึกษา AI ก่อนกาคะแนน ต่อไปนี้นอกจากนั่งฟังดีเบตจบแล้ว เราอาจต้องเผื่อเวลามานั่งเถียงกับ Chatbot อีกสักยกก่อนตัดสินใจเข้าคูหาจริงๆ ก็เป็นได้